January 13, 2022
ตกท้องช้างคืออะไร?

สำหรับผู้ที่ตามข่าวเศรษฐกิจเป็นประจำอาจจะคุ้นหูคำว่า “ตกท้องช้าง” อยู่บ้าง ถึงจะเป็นคำเดียวกัน แต่ในด้านการสำรวจ “ตกท้องช้าง” ก็มีความสำคัญไม่แพ้กัน!

‘ตกท้องช้าง’ แปลว่าอะไร?
‘ตกท้องช้าง’ แปลว่าอะไร?

‘ตกท้องช้าง’ แปลว่าอะไร?

     ตกท้องช้างหรือ Sag ในภาษาอังกฤษ เป็นการแสดงพฤติกรรมหย่อน ยาน แอ่น หรือโค้งของวัสดุ ส่งผลให้วัสดุนั้น ๆ ไม่สามารถรับกำลังได้เท่าเดิม (หรือก่อนเกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของวัสดุ) หากเกิดในโครงสร้างหลักของอาคาร อาจทำให้เกิดความเสียหายแก่อาคารได้ 

     ด้วยเหตุนี้ คำว่า “ตกท้องช้าง” จึงถูกนำมาใช้สื่อความหมายของสิ่งที่หย่อนยาน ใช้การไม่ได้ดี หรืออยู่ในสภาพที่อาจทำให้เกิดความเสียหายขึ้นได้ เช่น เศรษฐกิจ โครงสร้างอาคาร รวมถึงการสำรวจด้วย!


โซ่ที่หย่อนยาน
โซ่ที่หย่อนยาน

โซ่ที่หย่อนยาน

     ในด้านการสำรวจ การตกท้องช้างจัดเป็นหนึ่งในความคลาดเคลื่อนที่เกิดจากสภาพธรรมชาติ (Natural Errors) ชนิดหนึ่ง

     โดยเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิ ซึ่งมักเกิดขึ้นในการวัดระยะด้วยโซ่ (Chain Surveying หรือ Gunter’s Chain) หรือ เทปวัดระยะ (Measuring Tape) 

     เนื่องจากโซ่เหล็กนั้นมีน้ำหนักของตัวมันเอง และกอปรกับคุณสมบัติในการนำความร้อนจากธรรมชาติของเหล็ก ในการวัดระยะด้วยโซ่จึงมักทำให้เกิดการตกท้องช้าง และทำให้ระยะที่วัดคลาดเคลื่อนจากระยะจริงนั่นเอง 

     นานเข้าความนิยมของโซ่วัดระยะถูกแทนที่ด้วยเทปวัดระยะ แต่เช่นเดียวกับโซ่ เทปวัดระยะที่วัสดุทำมาจากเหล็ก หากไม่คำนึงถึงการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิ โดยเฉพาะพี่ไทยแล้ว แม้จะดึงเทปให้ตึงเพียงใด การตกท้องช้างก็อาจขึ้นได้โดยที่นักสำรวจไม่ทันคาดคิด


แล้วจะวัดระยะอย่างไร?
แล้วจะวัดระยะอย่างไร?

แล้วจะวัดระยะอย่างไร?

     แน่นอนว่าก็ขึ้นอยู่กับความละเอียด หรือเกณฑ์ความคลาดเคลื่อนของงานสำรวจประเภทนั้น ๆ 

     หากเป็นโครงการก่อสร้างหรือสำรวจเล็ก ๆ เทปวัดระยะก็สามารถใช้งานได้ โดยให้วัดระยะเทียบ 2 ครั้ง ก่อนคำนวณระยะคลาดเคลื่อน

ตัวอย่างการคำนวณค่าความคลาดเคลื่อน
ตัวอย่างการคำนวณค่าความคลาดเคลื่อน

     นอกจากนี้ ยังมี “วงล้อวัดระยะ” ที่มีวัสดุทั้งโลหะ และไฟเบอร์กลาสเป็นวัสดุที่ใช้ในการวัดระยะ  โดยไฟเบอร์กลาสนั้นที่มีคุณสมบัติทนความร้อน คงรูปได้ดี ฯลฯ จึงเหมาะกับการใช้วัดระยะในประเทศเขตร้อนอย่างไทยเรานั่นเอง

     สุดท้ายแต่ไม่ท้ายสุด ยังมีอุปกรณ์วัดระยะสุดอัจฉริยะอย่าง “เลเซอร์วัดระยะ” ที่ใช้การสะท้อนกลับของเลเซอร์เมื่อตกกระทบกับวัตถุปลายทางเพื่อคำนวณระยะทางได้อย่างแม่นยำอีกด้วย (ศึกษาความแตกต่างของ เทปวัดระยะ และ เลเซอร์วัดระยะได้ที่บทความนี้ >>> เทปวัดระยะ vs เลเซอร์วัดระยะ)

ตกท้องช้าง
ตกท้องช้าง

Summary

   การตกท้องช้าง คือ การที่วัสดุหย่อนยานไปตามธรรมชาติ เหมือนท้องช้าง ที่แม้จะกินพืชเป็นอาหารหลัก แต่ก็ยังมีพุงเล็ก ๆ หย่อน ๆ เกิดขึ้นนั่นเอง ถึงอย่างนั้นเครื่องวัดระยะของเราก็ไม่ควรหย่อนเหมือนท้องช้างนะ!

Subscribe to our newsletter

Stay up to date with our newest collections, latest deals and special offers! We announce new collection every three weeks so be sure to stay in touch to catch the hottest pieces for you.

Thank you! Your submission has been received!
Oops! Something went wrong while submitting the form.