ไม่ว่าจะงานเซอรเวย์รังวัด ทดสอบงานโยธา ล้วนแต่ต้องผ่านศัพท์ 2 คำนี้มาแล้วเหมือนพื้นฐานการรับน้องโดยเฉพาะคลุกฝุ่นอยู่กับกล้องสำรวจอย่าง Total Staion, กล้องวัดระดับ, กล้องวัดมุม -Accuracy และ Precision-
สำหรับคนคุ้นเคยก็คงจะยิ้มให้ทีนึงแล้วจากไปแต่กับรุ่นใหม่ ๆ ที่เพิ่งเจอ ในหัวคงมีแต่เครื่องหมายคำถามเต็มไปหมดวันนี้ช่างแว่นจะมาอธิบายให้เก็ทกันใน 5 วิ! (โม้มาก)
Accuracy (ความถูกต้อง)
Accuracy หรือ ช่างแว่นชอบเรียกสั้น ๆ เองก็คือ “ความแม่น” ถ้าอธิบายตามภาษาผมมันคือ การเทียบระดับความใกล้เคียงระหว่าง ‘ค่าที่เราวัดได้’กับ ‘ค่าจริงของสิ่งที่วัด’ ตัวอย่างเช่น
- ค่าจริง =5, ค่าที่เราวัดได้ = 2 >>> Accuracy น้อย / แม่นน้อย
- ค่าจริง =5, ค่าที่เราวัดได้ = 4.99 >>> Accuracy มาก/แม่นแล้ว! เอ้ย แม่นมาก
โดยความถูกต้องเหล่านั้นถือเป็นหัวใจสำคัญของการทำงานสำรวจเซอร์เวย์เลยก็ว่าได้ ดังนั้นค่า Accuracy จึงมีในทุก SPECเครื่องมืองานเซอร์เวย์ทั้งกล้องประมวลผลรวม กล้องวัดระดับหรือแม้แต่กล้องวัดมุมก็ตาม เพราะหากไร้ความถูกต้อง แล้วงานที่สร้างมา จะปลอดภัยได้อย่างไร
Precision (ความละเอียด)
คำว่า “ความละเอียด”มันเข้าใจยากสำหรับช่างแว่น เพราะอย่างงั้นเวลาที่ดู Precision ผมจะนึกถึงการ “เกาะกลุ่ม” แต่ถ้าจะให้ซูมความละเอียดมันจะแบ่งได้เป็นสองส่วนอีก
2.1 เครื่องมือนั้นสามารถวัดได้หน่วยเล็กแค่ไหน? – กล้องเซอร์เวย์บางตัววัดได้ซม. บางตัวได้มม. ยิ่งหน่วยเล็กแค่ไหนกล้องตัวนั้นก็ยิ่งมีความละเอียดมากเท่านั้น อันนี้ไม่ยาก
2.2 อันนี้จะคล้ายกับAccuracy คือเทียบระดับความใกล้เคียงระหว่าง‘ค่าที่เราวัดได้’ กับ ‘ค่าเฉลี่ยของสิ่งที่เราวัดได้’ตัวอย่างจากรูปด้านบน เป้ายิงปืนที่ผลการยิงกระจายกันแทบทั้งแผ่นแบบนี้เรียกว่า “ความละเอียดน้อย” หรือไม่เกาะกลุ่มกันนั่นล่ะ
ตัวอย่างAccuracy และPrecision ที่ดี
เป้ายิงเป็นตัวอย่างคลาสลิคตลอดกาลให้ในการช่วยให้เข้าใจสองคำนี้แทนพี่ ๆ น้อง ๆ จะจินตนาการเป็นตอนที่เรากำลังส่องกล้องวัดระดับก็ได้
- เป้า A; Accuracy สูง (ตรงเป้า)
Precision สูง (เกาะกลุ่ม)
- เป้า B; Accuracy ต่ำ (ไม่ตรงเป้า)
Precision สูง (เกาะกลุ่ม)
- เป้า C; Accuracy สูง (ตรงเป้า –มีจุดที่ตรงเป้ากลาง 2 จุด)
Precision ต่ำ (ไม่เกาะกลุ่ม)
Summary เนื้อหา
ศัพท์สามัญช่างสำรวจอย่าง Accuracy และ Precision เป็นสิ่งที่ควรเข้าใจให้ถ่องแท้ ก่อนเข้าสู่การเป็นช่างสำรวจหรือวิศวกรโยธาเพราะไม่ว่าจะเป็นAccuracy (ความถูกต้อง) หรือ Precision (ความละเอียด) ก็ MUST LEARN และเข้าใจความต่าง ตามที่ช่างแว่นยกตัวอย่างในบทความเพื่อพร้อมจับกล้องเซอร์เวย์และลงพื้นที่จริงนะครับ